Wat is stress?
Stress is een veelzijdig begrip met talloze definities. In mijn eigen boekenkast heb ik ontdekt dat elke auteur er een subtiele nuance aan geeft.
In “van Burnout naar levenszin*” schrijft Jane Coerts, stress is niet meer dan een neutrale term voor spanning. Deze spanning hebben we nodig om zaken voor elkaar te krijgen. Pas als er geen afwisseling is tussen spanning en ont-spanning kan stress veranderen in ongezonde chronische stress. Ons lichaam komt niet meer uit de waakstand; we staan voortdurend “aan”. om die onrust niet te voelen, zetten we een tandje bij – en zo komen we in een vicieuze cirkel terecht en gaat de onrust mee de nacht in.”
Stressvrij leven is niet nodig, maar we kunnen niet zonder stress.
Stress is eigenlijk een beschermingsmechanisme van ons brein dat ons waarschuwt voor gevaar. Het is als een innerlijke waakhond die ons alert houdt.
Hoe weet je of je stress nog gezond is?
Waarschijnlijk weet je wel of je stress nog gezond is, als je even stilstaat bij wat je voelt. Reflecteer je nooit op je eigen gevoelens, omdat je daar geen tijd voor hebt? Dat kan een signaal zijn.
Stresssymptomen zijn er in verschillende vormen.
In het makkelijke en toegankelijk te lezen boek: “gek op stress, maar niet altijd*” van Suzan Kuijsten en Carolien Hammin, worden de stresssymptomen, ofwel de alarmbellen onderverdeeld in 3 categorieën. Fysieke klachten, emotionele klachten en cognitieve klachten.
| Fysiek | Emotioneel | Cognitief |
| toenemende vermoeidheid | snel emotioneel | concentratieproblemen |
| slecht slapen | zenuwachtig of opgefokt gevoel | vergeetachtigheid |
| vaak ziek | prikkelbaar, snel geïrriteerd | geen overzicht |
| hartkloppingen | somber | geen prioriteiten meer kunnen stellen |
| hoofdpijn | angstig | verlies van controle over de situatie |
| nek- en schouderklachten | huilbuien | twijfel aan eigen competenties |
| spanningen in het lijf | achterdochtig | |
| draaierigheid | schuldig voelen | |
| licht in het hoofd | machteloos voelen | |
| droge ogen en mond | gevoel van vervreemding | |
| gehaaste ademhaling in rust | ||
| koude voeten | ||
| wazig zicht | ||
| veel zweten | ||
| nagelbijten | ||
| meer roken of drinken, meer of minder eten | ||
| veel snoepen |
Al deze symptomen kunnen ook andere oorzaken hebben. En dat maakt het ook zo lastig.
Hoe om te gaan met een medewerker met stressklachten?
Toen ik nog als leidinggevende werkte, trokken medewerkers meestal pas aan de bel als ze niet meer wisten waar te beginnen. Prioritering was moeilijk geworden. Samen met de medewerker bracht ik ordening aan in de to-do lijst en daarmee kon de medewerker weer door. Ik realiseerde mij toen niet, om door te vragen naar andere signalen of klachten. Onderwerp van gesprek had niet zozeer de prioritering moeten zijn, maar aandacht te hebben voor hoe de medewerker ontspant na een dag werken, waar de batterij weer van oplaadt.
Herstellen van stress. Hoe doe jij dat?
Hoe zit het met jou? Als jij niet de leidinggevende bent, maar de medewerker? Heb jij voldoende in de gaten waar je van oplaadt? En hoe hoog staat dat op de to-do lijst?
Waar zou je graag meer over willen lezen? Heb je een suggestie voor een blog? Laat het mij weten, dan zoek ik het voor je uit, kun jij je tijd ergens anders aan besteden. Misschien wel aan een begeleide wandeling?
*dit is een affiliate link, als je via deze link een boek besteld dan ontvang ik daarvoor een klein percentage.
ps. 3 tips om je luistervaardigheden te verbeteren lees je hier.
Geef een reactie